مشخصات زمین و ترکیب تیمی
زمین والیبال دارای ابعاد استاندارد ۱۸ در ۹ متر است و به وسیله یک تور به دو قسمت تقسیم میشود. این زمین به صورت متقارن طراحی شده تا شرایط برابر برای دو تیم فراهم شود. هر تیم متشکل از شش بازیکن در دو خط است. بازیکنان باید پس از هر بار کسب امتیاز چرخش مشخصی انجام دهند. نقش بازیکنان در دفاع و حمله بر اساس موقعیت مکانیشان در زمین تعریف میشود. وجود مناطق مشخصی مانند خط سه متر، منطقه جلو و منطقه آزاد باعث نظم در اجرا میشود. ارتفاع تور مطابق جنسیت بازیکنان تغییر میکند. شروع بازی از طریق زدن سرویس انجام میشود. آرایش تیم در شروع هر رالی باید با دقت حفظ شود.
۲. سیستم امتیازگیری
در والیبال، هر بار که توپ به درستی در زمین حریف فرود آید، امتیاز به تیم زننده توپ داده میشود. بازی بر اساس رالی امتیازدهی میشود، یعنی حتی اگر تیمی سرویس نزند، میتواند امتیاز بگیرد. مسابقات عموماً در قالب سه ست از پنج برگزار میشود. ستها به امتیاز ۲۵ میرسند مگر ست نهایی که تا ۱۵ ادامه دارد. برای پیروزی در هر ست، اختلاف دو امتیازی ضروری است. خطاها مانند لمس تور یا عبور ناصحیح توپ باعث واگذاری امتیاز میشوند. شمارش دقیق امتیازات توسط داور و کمکداور انجام میشود. تیمها باید با استراتژی مشخص و کنترل خطاها، امتیاز را حفظ کنند.
۳. اجرای سرویس و واکنش به آن
نخستین ضربه هر رالی، سرویس است که از پشت خط انتهایی زده میشود. سرویس میتواند پرشی یا زمینی باشد و هدف آن اختلال در نظم دفاعی حریف است. بازیکنان زننده سرویس باید سرعت، جهت و قدرت را تنظیم کنند. دریافتکنندگان سرویس باید جایگیری مناسبی داشته باشند. دریافتها باید به گونهای انجام شود که توپ به بهترین شکل به پاسور برسد. اشتباه در دریافت موجب از دست رفتن امتیاز میشود. تکنیکهای دریافت سرویس شامل استفاده از ساعد و حرکت سریع پاهاست. دقت بالا و هماهنگی بین بازیکنان در این بخش حیاتی است. سرویس موفق میتواند آغازگر یک امتیاز آسان باشد.
۴. فنون پاس، حمله و دفاع
پاس، تنظیمکننده حرکت تهاجمی تیم است و معمولاً توسط بازیکن خاصی موسوم به پاسور انجام میشود. پس از پاس، مهاجم با اسپک توپ را به زمین حریف میکوبد. اسپکها از بالای تور انجام میشوند و نیازمند دقت در پرش و ضربهاند. بازیکنان خط جلو باید توانایی حمله و دفاع را توأمان داشته باشند. دفاع روی تور با پرش همزمان و انسداد مسیر توپ همراه است. تکنیک تیپ برای عبور نرم توپ از دفاع کاربرد دارد. بازیکنان باید از چشمان خود برای تشخیص نیت حریف استفاده کنند. توپگیری در عقب زمین نیازمند تمرکز و حرکت سریع است. ترکیب این تکنیکها موفقیت تیم را تضمین میکند.