بسکتبال در اواخر قرن نوزدهم توسط جیمز نایسمیت، معلم ورزش کاناداییالاصل در ایالات متحده، خلق شد. او که در کالج اسپرینگفیلد ماساچوست تدریس میکرد، دنبال راهی برای پرکردن اوقات زمستانی دانشجویان بود. نایسمیت دو سبد میوه را به بالای دیوار نصب کرد و از توپ فوتبال برای بازی استفاده نمود. با نوشتن ۱۳ قانون ساده، نخستین بازی برگزار شد. هدف اصلی سرگرمی، نظم و دوری از خشونت بود. اولین واکنشها مثبت بودند و بازی میان دانشجویان محبوب شد. بهتدریج بازی به مدارس دیگر نیز سرایت کرد. نایسمیت ناخواسته ورزشی جهانی را پایهگذاری کرد.
۲. قوانین نخست بسکتبال بیشتر برای حفظ نظم طراحی شده بودند. دویدن با توپ ممنوع بود و تنها پاس و پرتاب مجاز بود. برای امتیاز باید توپ را به داخل سبد انداخت که ته بسته داشت. هر بار پس از گل باید کسی بالا میرفت و توپ را بیرون میآورد. بازیکنان اجازه تماس فیزیکی زیاد نداشتند. بازی بدون تایم رسمی و داور بود. با ورود به قرن بیستم، قوانین تغییر کرد و پیچیدهتر شد. دریبل و ضربالاجلها اضافه شدند. استانداردسازی قوانین باعث جهانیشدن بازی شد.
۳. ابزارهای اولیه بسکتبال بسیار ساده بودند. توپ فوتبال که گرد و سنگین بود، مورد استفاده قرار میگرفت. سبدهای میوهای با ته بسته بر دیوار کوبیده میشدند. این امر روند بازی را کند میکرد. بعد از مدتی سبدها با حلقههای باز فلزی جایگزین شدند. زمینها از سالنهای ساده به میادین رسمی تبدیل شدند. توپ مخصوص بسکتبال ساخته شد که سبکتر و جهندهتر بود. لباس و کفش ورزشی نیز متحول شد. امروزه تجهیزات حرفهای بخشی اساسی از بازیاند. تحول تجهیزات به رشد فنی بازی کمک زیادی کرد.
۴. ساختار تیمی در ابتدا مشخص نبود. هر تیم شامل ۹ بازیکن بود که به صورت نیمهسازمانیافته بازی میکردند. نبود دریبل، بازی را ایستا و کند میکرد. با کاهش تعداد بازیکنان به ۵ نفر، نقشها تخصصی شد. جایگاههایی چون گارد و فوروارد شکل گرفتند. استراتژیهای تیمی پدیدار شدند. مربیان نقش کلیدی در تعیین تاکتیکها یافتند. هماهنگی و بازی گروهی توسعه یافت. ساختار فعلی حاصل یک قرن تجربه و اصلاح است. بسکتبال مدرن از نظر فنی بسیار پیشرفته شده است.
۵. بسکتبال پس از موفقیت در آمریکا، به کشورهای دیگر راه یافت. سازمانهایی مثل YMCA نقش حیاتی در این گسترش داشتند. در دهه ۱۹۳۰، بسکتبال وارد المپیک شد و جهانی شد. فدراسیون جهانی بسکتبال (FIBA) تأسیس شد تا مقررات را هماهنگ کند. رسانهها و پخش زنده بازیها باعث افزایش محبوبیت شدند. لیگهای داخلی و بینالمللی شکل گرفتند. بسکتبال اکنون یکی از ۵ ورزش محبوب دنیا است. میلیونها هوادار در سراسر جهان دارد. از بازیای ساده، ورزشی فراگیر پدید آمد.